24 maart 2016

Meer over ‘Het Beraad van de Vogels’

Geschreven door Jonge Remonstranten

Het Beraad van de Vogels is een oud Perzisch verhaal, een boek eigenlijk, van de schrijver Attar. Het vertelt over de vraag: wie is onze God en hoe kom je zo dicht mogelijk bij hem/haar?

Wie is Attar?

De schrijver van het boek heeft diverse namen en iedere naam heeft diverse schrijfwijzen. Hier noemen we hem Attar. Hij leefde van ongeveer 1145 tot 1221 in het oude Perzië, waarschijnlijk in de grote stad Nishapur (in het huidige noordoosten van Iran). Hij was schrijver, dichter, theoreticus van het soefisme, moslim en waarschijnlijk ook apotheker. We weten niet veel over deze man, ook al heeft hij een blijvende invloed gehad op de Perzische literatuur en het soefisme. Ook de titel van het boek wordt op diverse manieren vertaald, de Perzische naam is: Mantiq-ut-Tayr.

Waar gaat ‘het Beraad van de Vogels’ over?

Het thema van het boek is de mystieke weg die soefisten dienen te gaan als ze één willen worden met God. Deze weg wordt symbolisch beschreven, in de reis die de vogels maken in hun zoektocht naar de Siemorg. Maar voor de vogels op reis gaan gebeurt er ook nog heel veel. De vogels komen samen, om hun verlangen naar een leider te bespreken. Dit is het werkelijke beraad van de vogels. Tijdens dit beraad werpt de hop zich op als leider van de zoektocht. Zij vertelt over de leider van de vogels, de Siemorg, wie deze Siemorg is en hoe ze bij hem kunnen komen. De vogels besluiten dan op reis te gaan, maar wanneer blijkt dat de reis niet zo eenvoudig is, willen velen het al opgeven. Diverse vogels stappen naar voren en presenteren hun redenen om hun zoektocht te beëindigen. Deze excuusjes sluiten altijd aan bij de eigenschappen van de vogelsoort. De hop heeft altijd een weerwoord, altijd voorzien van een ‘gelijkenis’.

Deze gelijkenissen spelen die wel in de mensenwereld, in de Perzische wereld ten tijde dat ‘Het Beraad van de Vogels’ geschreven werd. Ze vertellen heel concreet hoe een soefi dient te leven en zijn sterk moralistisch. Dat maakt het niet minder leuk om ze te lezen!

In het middenstuk van het boek gaan de vogels op reis. Ze moeten zeven valleien door, elk gevuld met moeilijkheden en verschrikkingen. Dit stuk is waarschijnlijk het moeilijkst om te begrijpen. Waar de rest van ‘het Beraad van de Vogels’ ook als ontspannend sprookje gelezen kan worden, is deel over de valleien weinig sprookjesachtig.

Het slot is kort, na zo’n lange reis. Maar daarom niet minder mooi. Om het goed te kunnen begrijpen is wel deze kennis van het Perzisch noodzakelijk: Siemorg betekent ‘God’ en sie-morg betekent ‘dertig vogels’. Klik hier voor de korte versie van het verhaal, die wij voor de Beraadsdag hebben geschreven.

Hoe kwamen wij erbij?

Een aantal maanden geleden vroeg de organisatie van de Beraadsdag vroeg ons of wij de opening van de dag wilden verzorgen. Kort daarop waren we bij Voor Het Stappen Gaan bij de Rotterdamse Remonstranten. Die avond vertelde Mark Hoos, gastconservator van het Wereldmuseum in Rotterdam, over de oude Perzische cultuur. Het was een heel boeiend verhaal èn we hoorden over een verhaal genaamd ‘Het Beraad van de Vogels’. Onze inspiratiebron voor de opening was gevonden!

Nu omvat ‘Het Beraad van de Vogels’ een heel boek, dus voor de opening van de Beraadsdag hebben we de hoofdlijn genomen en deze sterk ingekort.