Remonstranten hebben bindingsangst
Geschreven door Jonge Remonstranten
Er zullen weinig kerken zijn waarbinnen met enige trots wordt gezegd: ‘Wij gaan regelmatig naar de kerk. Als je alleen met Kerst en Pasen gaat, ga je ook met regelmaat.’ Is dat wel iets om trots op te zijn? Is het niet juist een uiting van je niet vast willen leggen? Je niet willen vastleggen aan een bepaald geloof, aan een gemeenschap of een tijdsinvestering?
Spreuk boven de ingang van de Remonstrantse kerk te Rotterdam
Deze hang naar vrijheid komt ook duidelijk naar voren in de Remonstrantse spreu
– Eenheid in het nodige, vrijheid in het onzekere, in alles de liefde –
Een mooie spreuk, maar het legt je al gelovige (bijna) nergens vast. Deze spreuk legt ook de Broederschap zelf nergens vast: God en geloven komen er niet in voor. De spreuk stamt uit de zeventiende eeuw, maar is nog steeds up-to-date. In Rotterdam staat ze boven de ingang van de kerk.
Ook onze beginselverklaring, die je als lid hoort te onderschrijven, blijft vrij algemeen, deze luidt als volgt:
– De Remonstrantse Broederschap is een geloofsgemeenschap die, geworteld in het evangelie van Jezus Christus en getrouw aan haar beginsel van vrijheid en verdraagzaamheid, God wil eren en dienen –
Je kunt er alle kanten mee op. En dat is ook de bedoeling van de schrijvers. Maar is deze geloofsvrijheid niet ook een uiting van niet-weten en van je niet willen binden?
Het begint al bij de geboorte
Ook in Remonstrantse kerken wordt nog gedoopt. Jammer genoeg zijn het vaak onbekende baby’s en ouders, die je niet of nauwelijks in de kerk of bij kerkelijke activiteiten ziet. Dat je de baby’s niet ziet is niet zo gek, ze worden met hun Remonstrantse doop namelijk geen lid van de kerk. In tegenstelling tot andere kerken kent de Broederschap geen dooplidmaatschap. Al bij de doop lijken Remonstranten te vermijden dat het kind te veel vast komt te liggen bij één gemeenschap. Want kinderen moeten zelf kunnen kiezen. Vreemd eigenlijk, zo lijkt het alsof de doop je een stempel zou geven waar je de rest van je leven niet meer vanaf komt.
Zelf ben ik in een Katholieke kerk gedoopt, Rome zal mij dan ook waarschijnlijk meetellen als katholieke ziel. Door mijn belijdenis ben ik lid van de Remonstrantse kerk, maar door mijn doop blijf ik mij toch ook verbonden voelen met de Katholieke kerk. Let wel, ik voel mij niet katholiek!
Belijdenis
Arminiaan Tim heeft het ons onlangs voorgedaan, belijdenis doen en je eigen tekst schrijven. Een mooi voorbeeld van jezelf vastleggen. En dan weten die Remo’s er weer zo’n draai aan te geven dat je je ook weer niet echt vastlegt. Op remonstranten.nl wordt het als volgt omschreven: “Het is naar remonstrants inzicht vanzelfsprekend dat geen enkele belijdenis een onweersprekelijk gezag bezit. De bedoeling van een belijdenis kan geen andere zijn dan “in voorzichtigheid en liefde de weg te wijzen en voor te lichten” (aldus het voorwoord van de belijdenis van 1621, aangehaald in 1940).”
Als Remonstrant begrijp ik wel wat hier bedoeld wordt. Maar stel je eens voor dat je (toekomstige) man of vrouw je in deze termen de liefde verklaart. Dat de meeste liefdesverklaringen geen eeuwigheidswaarde hebben is evident. Toch, zolang er nog liefde is is een meer passionele verklaring wel zo stimulerend.
Bij het schrijven van je eigen belijdenis bedenk je wat geloof en de geloofsgemeenschap voor jou betekenen. Daarmee kun je de moeilijkheden omzeilen, waar je het niet mee eens bent daar hoef je ook niets mee. Zo mis je ook wat, want de moeilijke kanten dagen je uit en stimuleren je om na te denken. Ze zorgen dat je je aandacht erbij moet houden. Waar is de uitdaging in geloven wat je toch al gelooft?
Voor wie echt bindingsangst heeft
Vind je het wel mooi, al die vrijheid? Maar wil je je daar nou ook weer niet te veel aan committeren? Dan is er nog een andere optie, je kunt vriend worden. Je hoeft geen belijdenis te doen, maar hoort er wel bij. Tenminste, als je je als vriend bij een gemeente inschrijft. Je kunt ook vriend worden van de landelijke Remonstranten. En nee, er is (nog) geen landelijke 35+ gemeente. (Voor wie interesse heeft in 35+ neem contact op met Annemijn
Of bindt deze vrijheid juist?
Geloof is veranderlijk. Veranderingen in de wereld, veranderingen in je persoonlijke leven of bepaalde ervaringen geven je een andere kijk op geloof en God. Maar hier moet wel ruimte voor zijn binnen jouw kerk, anders groei je uit elkaar. Dat was op zondag vanaf de kansel gepreekt wordt of waar je gemeenteleden achter staan, dat komt je vreemd voor.
Afhankelijk van je persoonlijkheid kun je dan het gesprek aangaan of je juist afsluiten. Wellicht raakt het zelfs ‘uit’. En dan? Op zoek naar een rebound-kerk? Flirten met een evangelische gemeente? Misschien besluit je wel dat geloven niets voor jou is.
De Remonstranten omarmen veranderingen in geloof en zijn heel vrij is wat geloof is en waarin je gelooft. Die vrijheid van geloof maakt dat je niet snel van elkaar vervreemd, omdat het heel normaal is om aan elkaar te vragen: ‘En wat geloof jij nou eigenlijk?’. Deze openheid kan juist voor veel duurzamere binding zorgen. Want als volledige eenheid alleen wordt verwacht waar het echt nodig is, dan kun je veel veranderen zonder dat het de basis van de relatie aantast.
Remonstranten hebben dus helemaal geen bindingsangst! Ze doen er juist alles aan om langdurig met hun geloofsgemeenschap verbonden te blijven. Dat resulteert soms in een LAT-relatie, soms in een open relatie, maar ze blijven inspiratie bij elkaar vinden.
Geschreven door Saskia van der Meer
Dit artikel is gepubliceerd in de VrijZinnig van september.
